Met de energietransitie wordt het werken met E-materieel steeds meer de standaard. Voor de komst van E-materieel kwamen er al regelmatig gevaarlijke situaties naar voren die te maken hadden met elektriciteit. Soms met heftige gevolgen. Stroom is niet zichtbaar, maar verkeerd handelen kan grote gevolgen hebben.
Denk maar eens na over het volgende voorbeeld: Stel je hebt in de tuin gewerkt. Je wilt de tuinslang afkoppelen. Tijdens het afkoppelen van de tuinslang kom je achter dat je de kraan nog niet had dicht gedraaid. Bij het afkoppelen van de tuinslang spuit het water de kraan uit en je wordt nat. Gelukkig kun je in dit voorbeeld enkel nat worden van het water dat de kraan uit loopt. Als we het over kabels hebben waar stroom doorheen loopt is dit anders. Als je een kabel afkoppelt waar op het moment van afkoppelen nog stroom op staat, dan zie je niet dat er stroom ‘vrij’ komt. Op dit moment bestaat de mogelijkheid dat je onder stroom komt te staan of dat er een vlamboog ontstaat. Dit kan tot levensgevaarlijke situaties leiden.
Om deze reden is het belangrijk dat alle medewerkers die werkzaamheden voorbereiden en uitvoeren rond en met E-materieel op de hoogte zijn van de risico's die op kunnen treden tijdens het werken met stroom.
Deze toolbox heeft als doelgroep:
▪ Collega’s die op de bouwplaats werkzaamheden uitvoeren met en rondom E-materieel
▪ (Hoofd)Uitvoerders
▪ Werkvoorbereiders
▪ Projectcoördinatoren
▪ Projectleiders
▪ Bouwplaatsmanagers
Voor extra achtergrondinformatie zie de toolbox elektrocutie en vlamboog.
Vlamboog
Klik hier voor een film waarin een vlamboog wordt gesimuleerd.
Een vlamboog is het plotseling vrijkomen van energie door een elektrische stroom, veelal door kortsluiting. Bij een vlamboog komt er een grote hoeveelheid hitte, licht, geluid, drukgolf en gifstoffen vrij. Hierom is een vlamboog goed te vergelijken met een kleine explosie met gevaar op zeer ernstige tot zelfs dodelijke brandwonden of vergiftiging. De hitteoverslag kan oplopen tot extreem hoge temperaturen (tot 20000 graden Celcius!). In de afbeeldingen hieronder en in de bijgevoegde videovoorbeelden staan voorbeelden vanuit de installatietechniek weergegeven. Echter kan een vlamboog net zo goed op treden wanneer je een stekker of laadkabel uit een E-materieelstuk trekt. De risico’s en gevolgen zijn dan ook hetzelfde!
Uitbranden stekkers | accu's
Bij storingen of grote weerstand (overbelasting) kan het voorkomen dat kabels of accu's te warm worden of soms zelfs ontbranden. De financiële gevolgschade van een uitgebrande accu of stekker kan, afhankelijk van het materieelstuk variëren van tientallen tot miljoenen euro's.
1. Sluit als onbevoegde nooit zomaar stekkers aan.
Toelichting
Dat een stekker past, wil nog niet direct zeggen dat een stekker ook aangesloten kan worden. Als er een foutieve stekker wordt aangesloten kan er kortsluiting ontstaan. Als er kortsluiting ontstaat dan kan een stekker uitbranden door de hitte. Als voorbeeld kun je denken aan de goedkope stekkers die onder de Nederlanders populair zijn om uit het buitenland te halen. De stekkers passen op onze telefoons en laden onze telefoons zelfs op. Echter zijn er jaarlijks honderden woningbranden te wijden aan het gebruik van deze goedkope stekkers.